بلک فرایدی | جمعه سیاه black friday
جمعه سیاه برعکس نامش روزی روشن و پر از درخشش است که خوشحالی زیادی را به مردم سراسر دنیا هدیه می‌دهد. داستان بلک فرایدی اصلا به یک روز و دو روز یا حتی یک سال ختم نمی‌شود، black friday پیشینه‌ای قدیمی و طولانی دارد که هر ساله به شکل جذاب‌تری نسبت به سال قبل برگزار می‌شود. معنی بلک فرایدی دقیقا به همان آسانی نوشتنش است. بزرگ‌ترین مزیت و سود طرح بلک فرایدی این است که دیگر تفاوتی نمی‌کند که شما قصد خرید کدام محصول از کدام دسته بندی را دارید، چرا که تخفیف های بلک فرایدی گستردگی بالایی دارد و شما می‌توانید تا روز موعود لیست نیازمندی‌های خود را پیدا کرده و برای خرید آن‌ها در اولین ثانیه‌های شروع black friday 2024 اقدام کنید.
ماه میلادی نوامبر: ماهی که میزبان روز black friday است
با شروع شدن ماه نوامبر (11 آبان تا 10 آذر در سال‌های غیر کبیسه مانند 1403 و 10 آبان تا 9 آذر در سال‌های کبیسه مانند 1402) تمام ذهن‌ها معطوف تاریخ بلک فرایدی و اتفاقات هیجان انگیز مربوط به آن می‌شود. آخرین جمعه در یازدهمین ماه سال میلادی یعنی November کوتاه‌ترین جواب به سوال «جمعه سیاه چه روزی است؟» به حساب می‌آید. بنابراین ممکن است با تبدیل تاریخ میلادی به تاریخ شمسی با تغییر یک روزه تاریخ بلک فرایدی ۱۴۰۲ با بلک فرایدی 1403 مواجه شوید که اصلا هیچ ایرادی ندارد و کاملا طبیعی است.
نکته: اگر تا به حال دقت کرده باشید، هنگام تبدیل تاریخ شمسی به میلادی چه برای روزی مانند جمعه سیاه و چه روزهای دیگر (مثل روز تولد) قطعا با یک روز تفاوت روبه‌رو خواهید شد که هیچ ایرادی ندارد و شاید هنگام مهاجرت کمی زندگی شما را دستخوش تغییر قرار دهد.
بلک فرایدی چیست؟ black friday چه روزی است؟
اصلا فرقی نمی‌کند که زبان مادری شما چیست و با چه فرهنگی زندگی می‌کنید، چرا که بلک فرایدی قطعا در کشور شما اجرا خواهد شد. تار و پود بلک فرایدی به گذشته و فرهنگ مردم آمریکا برمی‌گردد که امروزه دیگر مختص مردم آمریکا نیست. در حقیقت خیلی وقت است که جواب دادن به سوال‌هایی مثل «جمعه سیاه چیست؟» برای بسیاری از مردم اهمیت دارد و دانستن تاریخچه آن در لیست نیازمندی‌ها قرار گرفته است.
اولین شعله‌های بلک فرایدی نشئت گرفته از آتش جذاب روز شکرگزاری است. عید شکرگزاری که در انگلیسی به (Thanksgiving) نامیده می‌شود، سالی یک بار آن هم در آخرین پنجشنبه از ماه نوامبر اتفاق می‌افتد که برای مردم و دولت آمریکا عیدی رسمی و ملی به حساب می‌آید. این عید که در ذهن مردم آمریکا عیدی مهم است و اهمیت جشن و پایکوبی را دارد، به منظور تشکر و سپاس گزاری از خداوند انجام می‌شود. مردم و عابدان در روز تنکس گیوینگ از خداوند بابت تمامی نعمت‌های داده شده تشکر می‌کنند و اعتقاد دارند که با سپاس گزاری تا سال بعد به برکت و مال بیشتری دست پیدا می‌کنند. داستان و قضیه بلک فرایدی از همین نقطه آغاز می‌شود که به روز بعد از عید شکرگزاری، بلک فرایدی یا همان (جمعه سیاه) می‌گویند.
تاریخچه black friday: بلک فرایدی یعنی چه؟ از ابتدا تا انتهایی که وجود ندارد!
بلک فرایدی چیست و بلک فرایدی چه روزی است دقیقا از همان دسته سوال‌هایی هستند که پاسخ آن‌ها ما را به تاریخچه بلک فرایدی (جمعه سیاه) می‌رساند. شاید تصور کنید که تنها یک اتفاق در تاریخ آمریکا منجر به ثبت روزی مانند black friday 2025 و black friday 2024 و اصلا صدها سال گذشته می‌شود، اما در واقع اصلا تاریخ جمعه سیاه و داستان‌هایش در یک پاراگراف جای نمی‌گیرند.
جمعه سیاه ریشه در شهر فیلادلفیای آمریکا دارد. شهر Philadelphia در سی و سومین ایالت آمریکا یعنی ایالت Pennsylvania قرار دارد و شهر مادر اولین black friday جهان است. در حقیقت حراج بلک فرایدی و تخفیفاتی که در حال حاضر مشاهده می‌کنید، پیشینه‌ای حسابی بلند بالا دارند که با مطالعه آن‌ها به درست‌ترین جواب در جهت سوال پرتکرار « بلک فرایدی به چه معناست؟ » خواهید رسید.
برای رسیدن به اصل و نسب و تاریخ جمعه سیاه باید حدود 5 قرن به عقب برگردیم، دقیقا در روزهایی که تاجران حال و روز خوبی نداشتند. در ادامه همین مطلب به مرور با داستان بلک فرایدی در ایران و ورود آن به فرهنگ خودمان هم آشنا می‌شوید.
ورشکستگان آمریکایی، اولین پایه گذاران بلک فرایدی: به راستی جمعه سیاه چیست و چه روزی است؟
برای عمق‌تر شدن در جریان بلک فرایدی نیاز به جست و گذار در تاریخ آمریکا دارید، در حقیقت حدود 5 قرن پیش یا نزدیک 600 سال پیش که زندگی برای مردم آمریکا به واسطه فقر و خفقان بالای موجود در طی جنگ‌های متوالی درون مرزی به سختی می‌گذشت و کمتر کسی جان سالم به در می‌برد، اتفاق بزرگ و مهیبی در صنعت طلای این کشور رخ داد که یک تنه زندگی تمام افراد را تغییر داد. 2 فرد سودجو انحصار طلا را به دست گرفتند و با احتکار باعث به وجود آمدن روزی به نام جمعه سیاه در تاریخ جهان مخصوصا آمریکا شدند.
در سال 1869 دو نفر از سرمایه گذاران آمریکا با خودخواهی تمام تصمیم به انجام حرکتی غیرحرفه‌ای گرفتند که در پی آن زندگی مردم آمریکا به کلی تغییر کرد. این 2 نفر که تاجرهای بزرگ طلای آمریکا بودند« جی گولد و جیمز فیسک» تصمیم به خرید تمام طلای موجود در بازار و احتکار آن گرفتند تا موجودی طلا در بازار صفر شود و تقاضا به شدت بالا برود. تنها هدف جی گولد و جیمز فیسک از این احتکار ناجوانمردانه این بود که به طور کامل بازار خرید و فروش طلا را قبضه کرده و طلا را به شکل قطره‌ای وارد بازار کنند تا موجودی همواره کمتر از تقاضا باشد. شاید باورتان نشود، اما در همان روزها دولت آمریکا در اقدامی سریع و ناشیانه شروع به وارد کردن مقادیر زیادی طلا از خارج به داخل کرد که این کار باعث افزایش ورشکستگی تقریبا 60 درصدی و تشدید نرخ بیکاری مردم شد.
شاید دولت وقت آمریکا با وارد کردن طلا تلاش به زمین زدن دو تاجر سواستفاده‌گر کرده بود، اما در واقعیت با پخش این خبر در اولین جمعه بعد از احتکار عظیم و پرحاشیه، بیمارستان‌ها با درصد بالایی از تاجران و طلا فروشان ورشکسته مواجه شدند که علت مراجعه همگی آن‌ها سکته قلبی بود، به همین منظور کاملا واضح و قابل درک است که مردم آمریکا این روز را جمعه سیاه نامیده باشند.
نام گذاری توسط کارفرمایان عصبانی؛ اولین دلیل گسترش سوال بلک فرایدی چند روز است؟
دلیل پیدایش بلک فرایدی در آمریکا اصلا یکی دو تا نیست، پس ذهن خود را روی احتکار طلا قفل نکنید که باز هم دلایل ریز و درشت وجود دارد. اگر تا به حال به عکس بلک فرایدی و روزنامه‌های قدیمی منتشر شده در آمریکا توجه کرده باشید، حتما متوجه یک سری عکس که نشان دهنده کارفرماهایی عصبی هستند، شده‌اید. در واقع بازیگران اصلی نمایش «black friday یعنی چه» یک سری کارگر معترض و کارفرمای عصبی هستند که داستان آن‌ها از یک اعتراض و یک حمایت همه‌جانبه شروع می‌شود.
مطبوعات آمریکا و استراتژی‌های آن‌ها یکی دیگر از دلایل قدیمی و اصلی به وجود آمدن تاریخ بلک فرایدی 2024 در همان سال‌های گذشته هستند که نمی‌توان از تاثیر آن‌ها نام نبریم.
بعد از 1869 نیاز داریم تا پرشی به سال 1951 داشته باشیم. در این سال ناشران روزنامه‌ها، کارگران چاپخانه‌ها، صفحه نگاران، ویراستارها و دیگر افراد شاغل در این حوزه، شروع به انتشار شعاری به نام «پشت یکدیگر باشیم» کردند و در همان مسیر شروع به گرفتن مرخصی برای جمعه بعد از عید شکرگزاری شدند. در همان سال تمامی کارگران درخواست مرخصی برای فردای روز شکرگزاری (همان پنجشنبه معروف) را داشتند و این کار کاملا منجر به تعطیلی شرکت‌ها و کارخانه‌ها به مدت 4 روز شد ( از پنجشنبه تا یکشنبه: اگر دقت کنید شنبه و یکشنبه تعطیلی رسمی و قانونی مردم به حساب می‌آمدند). این هماهنگی فقط در بین این دسته از کارگران محبوس نماند و به کارگران کارخانه‌ها هم سرایت کرد و صاحبکاران با نام گذاری جمعه سیاه و بلک فرایدی شروع به اعلام خشم زیاد خود کردند و جنگی حسابی میان کارفرمایان و کارگران رخ داد و در نهایت کارگران برنده این ماجرا شدند.
نیویورک تایمز: مجله‌ای که طرح بلک فرایدی را به شکلی مثبت معنا کرد؛ پررنگ‌ترین و ماندگارترین مجله تاریخ آمریکا
روزنامه نیویورک تایمز در سال 1975 میلادی برای اولین بار در جریان مصاحبه‌های متنوع افراد معروف و محبوب مردم تصمیم گرفت تا از اعتقادات مردم آمریکا (مخصوصا افراد مذهبی) استفاده کند و در قلب آن‌ها باوری به اسم «خوش یمن بودن اولین جمعه بعد از عید شکرگزاری» را قرار دهد. نیویورک تایمز اولین روزنامه معتبر و معروفی بود که با تیتری به نام «در هیچ جمعه‌ای اندازه جمعه بعد شکرگزاری پاک نیستید» شروع به میخکوب کردن نگاه مردم به جمعه بعد از پنجشنبه تنکس گیوینگ کرد. نیویورک تایمز در مجله خود بیان کرد که شما در روز شکرگزاری به انسانی پاک تبدیل خواهید شد و با قدردانی از خداوند به جایگاهی بهتر در نزد خدا قرار خواهید گرفت، بنابراین هیچ اتفاقی بهتر از این نخواهد بود که به خرید کردن و پرداخت پول در جهت رضای خدا بپردازید. نویسندگان این مجله نظریه‌هایی مانند خرید هدیه برای فقرا و خرید برای خودتان را منتشر کردند که در ادامه آن افراد به سمت فروشگاه‌ها هجوم بردند و آتش خرید در اولین جمعه بعد از شکرگزاری شدت گرفت. تاثیر نوشته‌های مجله نیویورک تایمز و پیروی مردم عادی از آن‌ها برای خرید باعث افزایش فروش کسب و کارهای مختلف شد و در سال‌های بعدی تخفیفات بلک فرایدی رنگ و بویی دیگر به این روز بخشید و کم کم بلک فرایدی به روزی پرطرفدار در تاریخ آمریکا تبدیل شد.
حسابرس و حسابدار: افراد تاثیرگذار در جمعه بلک فرایدی
اصلا مگر می‌شود که بحث داغ « black friday چیست و چه تاریخچه‌ای دارد » روی میز بررسی قرار بگیرد و نام حسابداران به میان نیاید؟ حتی در حال حاضر هم که صدها سال از اولین جمعه سیاه تاریخ جهان می‌گذرد، باز هم حراج بلک فرایدی از حسابدارن ریشه می‌گیرد و در نهایت به همین دسته افراد باز می‌گردد.
اصلا سخت نیست که متوجه شویم: جمعه سیاه یعنی چی؟ داستان جمعه سیاهی که وابسته به حسابدارها و افراد فعال در حوزه مالی باشد، کوتاه‌ترین سناریو دنیا را دارد. اگر کمی جست‌وجو کنید، در تاریخ حسابدارها و حسابرس‌ها می‌توانید به قانون جالب آن‌ها مبنی بر مختص بودن هر رنگ برای یک وضعیت مالی پی ببرید. از آنجایی که جمعه تنها در ایران روز تعطیلی به حساب می‌آید و برای کشورهای اروپایی و آمریکایی آخرین روز کاری هفته شمارش می‌شود (با توجه به تعطیلی شنبه و یکشنبه در آمریکا)، بنابراین خیلی ملموس و قابل درک است که جمعه یا همان Friday را روز حسابرسی هفتگی و ثبت بیلان (ترازنامه) شمارش کنیم.
در گذشته‌های دور اگر اوضاع مالی هفته و ماهی که حسابرس پشت سر گذاشته بود، مسیری صعودی و نموداری رو به رشد داشت، بیلان‌ها با جوهر مشکی پر می‌شدند و اگر اوضاع به خوبی پیش نمی‌رفت، با جوهر قرمز تکمیل می‌شدند. از آنجایی که رنگ مشکی نمایانگر مثبت بودن شرایط اقتصادی و رشد فروش می‌بود، در جمعه‌های پس از شکرگزاری به دلیل هجوم بالای مردم به سمت فروشگاههای تخفیف‌دار بلک فرایدی، دستیابی به درصد بالای فروش دیگر سخت نبود و همین باعث استفاده مداوم حسابگرها از جوهر سیاه و خوشحالی عظیم آنان می‌شد. در طی تکرار این جمعه در دهه 60 میلادی بلک فرایدی به مرور به روز شانس یا جمعه سیاه آنان نامگذاری شد.
پلیس آمریکا: خسته از قیمت اجناس در جمعه سیاه: داستانی متفاوت برای خرید بلک فرایدی
فلسفه black friday تنها محدود به احتکار طلا و خوش یمن شناخته شدن جمعه بعد از شکرگزاری نمی‌شود. در سال 1961 میلادی دیگر مردم آمریکا به این باور رسیده بودند که جمعه سیاه بهترین روز برای خرید در سال جاری است و در پی تصمیم مردم هم بسیاری از فروشگاه‌ها تصمیم به جذب مشتری از طریق قرار دادن تخفیفات ریز و درشت کرده بودند، به همین علت در جمعه سیاه black friday سال 1961 دیگر خرید کردن به امری واجب تبدیل شده بود.
پلیس فیلادلفیا در همان سال به دلیل افزایش فشار کاری و تمدید شیفت‌های 24 ساعته در پی ظهور صف‌های طولانی مردم و ترافیک‌های سنگین و فلج کننده، به جمعه بعد از عید شکرگزاری لقب Black را از سر بدشگونی اختصاص داد؛ البته خرید کردن و صف‌های طولانی تنها دلیل نام گذاری بلک فرایدی نبوند، چرا که در همان سال فوتبال آمریکایی در شنبه بعد از بلک فرایدی رخ داد و شلوغی‌های ناشی از فوتبال هم به صف‌های طولانی خرید حسابی دامن زد.
کاملا واضح است که پلیس در آن بازه زمانی هیچ لذتی از حضور این تاریخ نمی‌برد و خواستار لغو تعطیلی و جمع شدن آن از تقویم بود. در همان زمان کارشناسان روابط اجتماعی و مددجویان زیادی به دلیل پیشینه مثبت همین جمعه بعد از عید شکرگزاری شروع به پیشنهاد دادن کلمات دیگری مانند شلوغ، بزرگ و غیره کردند تا معنی آن در ذهن پلیس، خانواده‌هایشان و دیگر اقشار جامعه به بهتر شود و احساس یکی نبودن پلیس با مردم در سطح کشور حذف شود.
بلک فرایدی در ایران: بلک فرایدی چه روزی است؟
اگر شما هم در جست‌وجو پیدا کردن تاریخی دقیق و جوابی درست و حسابی برای «بلک فرایدی 1403 کی است» هستید، بهتر است از همین حالا تاریخ 8 آذر 1403 در خاطرتان باشد، چرا که 8 آذر 1403 مصادف با 28 نوامبر 2024 است و مشابه تاریخ بلک فرایدی سال 1402 (black friday 2023) همان روز موعود برای خرید کردن شمارش می‌شود.
فلسفه حضور cyber monday در تقویم
سایبرماندی از آن دسته تاریخ‌ها و روزهایی است که فلسفه و جریان حضور آن کاملا بستگی به بلک فرایدی دارد. در واقع سال‌ها پس تشکیل اولین بلک فرایدی و رواج آن میان مردم، با بیشتر شدن فروشگاههای اینترنتی و استفاده آن‌ها، فروشگاههای اینترنتی تصمیم به اجرای طرح تخفیف بلک فرایدی در روز دیگری شدند. اولین فروشگاه آنلاینی که در آن سال‌ها تصمیم به قرار دادن تخفیفی درست و حسابی روی محصولاتش گرفت، اولین دوشنبه بعد از شکرگزاری را انتخاب کرد تا بتواند تاریخ اولین روز کاری در هفته بعد از جمعه سیاه معروف را به خود اختصاص دهد.
در حال حاضر با توجه به اینکه اکثر فروشگاههای حضوری یک سایت و بخش آنلاین را هم برعهده دارند، معمولا تصمیم می‌گیرند که تخفیفات خود را از جمعه معروف بلک فرایدی تا سایبرماندی همچنان پابرجا نگه دارند و کاربران زیادی را به سمت خود بکشانند.
بلک فرایدی تکنولایف: جمعه سیاهی که تا به امسال تجربه نکرده‌اید!
تکنولایف فروشگاهی است که به صورت روزانه به تنوع محصولات خود اضافه می‌کند و برای جلب رضایت بیشتر مشتریان خود در روزهای عادی و غیر از بلک فرایدی هم تخفیفات بسیار جذابی را روی محصولاتش قرار می‌دهد. این فروشگاه حضوری و اینترنتی در بلک فرایدی 1403 در نظر دارد تا روی محصولاتی مانند گوشی موبایل، طلا، لپ تاپ، هندزفری، دسته لوازم خانگی و غیره تخفیف‌های مناسبی را قرار دهد تا کاربران بتوانند با بودجه‌ای کمتر نسبت به پیش از شروع طرح جمعه سیاه، موفق به خرید وسایل بیشتری شوند.