فهرست مطالب
تلفن‌های هوشمند از زمانی که اولین آیفون در سال 2007 به بازار عرضه شد راه طولانی را طی کرده است. با اینکه سیستم عامل IOS اپل شاید اولین سیستم عامل هوشمند جهان باشد، اما سیستم عامل اندروید گوگل محبوب‌ترین محسوب می‌شود. اندروید از زمان انتشار اولین بار در دستگاه T-Mobile ساخت شرکت HTC در سال 2008 منتشر شده است. همچنین در سال 2003 توسط Andy Rubin ساخته شد. بعد از آن سیستم عامل اندروید سیر تکاملی را طی کرده است و روز به روز قوی‌تر ظاهر شده است. در ادامه با مجله تکنولایف همراه باشید تا نگاهی به تغییر اندروید در دهه گذشته داشته باشیم.
اولین بار که در سال 2003 سیستم عامل اندروید ساخته شد در راستای توسعه سیستم عامل برای دوربین‌های دیجیتال کار خود را آغاز کرد. اما طولی نکشید که Andy Rubin متوجه شد که بازار سیستم عامل‌های دوربین دیجیتال آنقدر بزرگ نیست. بنابراین شرکت اندروید توجه خود را به سمت تلفن‌های هوشمند اندرویدی متمرکز کرد.
در سال 2005 بود که گوگل شرکت اندروید را خریداری کرد، البته در آن زمان اندروید هنوز شناخته شده نبود، بسیاری آن را به عنوان سیگنالی مبنی بر استفاده گوگل از این بستر برای ورود به بازار تلفن‌های همراه می‌دانستند. در نهایت گوگل وارد تجارت تلفن‌های هوشمند شد، اما نه به عنوان سازنده سخت افزار، در عوض اندروید را به سایر تولیدکنندگان عرضه کرد. مثلا برای اولین بار توجه HTC را جلب کرد، که از این پلتفرم برای ساخت اولین گوشی همراه اندرویدی با نام HTC Dream(T-) در سال 2008 استفاده کرد. در ادامه تغییرات اندروید از نسخه اندروید 1 تا اندروید 10 را بررسی خواهیم کرد.
اندروید 1.0 در سال 2008 معرفی شده است. این موضوع واضح و قابل درک است که اندروید نسخه 1.0 به مراتب کمتر از سیستم عاملی که امروزه می‌شناسیم و محبوب است توسعه یافته است، البته هنوز هم شباهت‌هایی وجود دارد. مثلا عده زیادی موافق بودند که اندروید نحوه رفتار با اعلان‌ها را از همان ابتدا میخکوب کرده است مثلا شامل پنجره کشویی‌ست که بهتر از سیستم عامل اعلان IOS عمل می‌کند.
از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین نوآوری‌ها در اندروید، Google Play Store است که در آن زمان Market نامیده می‌شد. این موضوع در حالی شکل گرفت که اپل چند ماه زودتر App Store را راه‌اندازی کرد و با این کار ضربه زیادی به آن زد. نکته جالب آن اینجاست که آن‌ها با هم ایده‌ی یک مکان متمرکز برای گرفتن همه برنامه‌ها را شروع کردند و این چیزی است که در حال حاضر شاید تصور آن دشوار باشد. غیر از Market، اندروید 1.0 همچنین توانایی استفاده از ابزارک‌های اصلی را به خود اختصاص داده است. این در حالی‌ست که این ویژگی در IOS وجود ندارد. در نسخه اول اندروید ادغام عمیقی با Gmail داشت، سرویسی که در آن زمان از کار افتاده بود.
این اندروید در سال 2009 معرفی شد. این به‌روزرسانی عمده در واقع اولین بروزرسانی برای اندروید بود. در این نسخه از طرح نام‌گذاری گوگل استفاده شد. Cupcake به دلایل زیادی قابل توجه بود، اما مهم‌ترین آن احتمالا این بود که اولین نسخه اندروید دارای صفحه کلید روی صفحه بود. پیش از آن تولیدکنندگان مجبور بودند کیبوردهای فیزیکی را در دستگاه خود استفاده کنند. پس این موضوع تحولی بزرگ به حساب می‌آمد.
مورد بعدی که در این نسخه اندروید تغییر کرد استفاده از ابزارک‌ها بود که در نسخه قبلی پشتیبانی نمی‌شد و توسعه‌دهندگان نمی‌توانستند آن را ایجاد کنند. با شروع نسخه Cupcake، گوگل ابزارک‌ها را در SDK توسعه‌دهندگان قرار داد و اکنون بسیاری از توسعه‌دهندگان حداقل یک ابزارک را در برنامه خود دارند. تحول عظیم دیگری که در نسخه اندروید 1.5 ایجاد شد، قابلیت ضبط فیلم بود. این ویژگی در نسخه قبلی پشتیبانی نمی‌شد، بنابراین کاربران نسخه قبلی اندروید فقط می‌توانستند عکس بگیرند که خوشبختانه در Cupcake این کمبود جبران شد.
این اندروید در سال 2009 معرفی شد و بروزرسانی بزرگی را در اختیار کاربران اندروید قرار داد. در نسخه اندروید Donut، پشتیبانی از شبکه‌های CDMA مانند Verizon و Sprint و تعدادی شبکه‌ی بزرگ در آسیا، استفاده از این نسخه اندروید را برای کاربران بسیار دلنشین کرد. هدف اصلی از نسخه Donut این بود که بیشتر به علایق کاربران نزدیک باشد و مورد پسندتر واقع شود. اما بعضی از بزرگ‌ترین بروزرسانی‌ها مورد توجه قرار نگرفتند. مثلا نسخه Donut اولین نسخه اندروید بود که از اندازه‌های مختلف صفحه نمایش پشتیبانی می‌کرد. به این معنی که تولیدکنندگان می‌توانند دستگاه‌هایی با اندازه صفحه نمایش مورد نظر خود ایجاد کنند و هنوز هم اندروید را اجرا کنند.
نسخه Donut اولین نسخه از اندروید بود که جعبه جستجو سریع را ارائه داد. این خاصیت به کاربران امکان این را می‌دهد که بدون نیاز به باز کردن برنامه سریعا وب، فایل‌های محلی و مخاطبین را به صورت مستقیم بدون باز کردن هیچ برنامه‌ای و از صفحه اصلی جستجو کنند.
در نسخه اندروید 1.6 چند تغییر مربوط به زیبایی نیز معرفی شد. مانند طراحی مجدد Market ، که خدمات بیشتر به برنامه‌های رایگان و پولی ارائه داده می‌شود.
این اندروید نیز در سال 2009 معرفی شد. حدودا یک سال پس از انتشار اولین نسخه اندروید، اندروید نسخه 2.0 یعنی Eclair را که تغییرات گسترده‌ای در سیستم عامل خود به همراه داشت معرفی کرد. بسیاری از این تغییرات حتی هنوز هم وجود دارد.
نسخه Eclair اولین نسخه‌ای بود که از ویژگی Google Map Navigation استفاده کرد که این موضوع باعث کنار گذاشته شدن دستگاه‌های GPS داخل ماشین شد. از زمان معرفی این نسخه اندروید زمان زیادی گذشته است و تغییرات بسیاری ایجاد شده است، اما چند ویژگی مهم در این سرویس نشان داده شده است که امروزه نیز وجود دارد. مانند جهت‌یابی turn-by-turn و راهنمای صوتی. البته برنامه‌های جهت‌یابی turn-by-turn در آن زمان وجود داشت اما گران قیمت بودند. در واقع حرکت گوگل برای ارائه نقشه به صورت رایگان برای آن‌ها مخرب بود.
از دیگر تغییرات اساسی در این نسخه اندروید اصلاح مرورگر اینترنت در Eclair برای سیستم عامل جدید بود. گوگل پشتیبانی از HTML5 و قابلیت پخش فیلم را به مرورگر اضافه کرد، که باعث شد Eclair را به دستگاه اینترنتی در همان زمان تبدیل کند.
آخرین مورد تغییر هم شامل قفل صفحه نمایش بود، که این مورد دارای تازه‌سازی اساسی بود و به کاربران اجازه باز کردن صفحه نمایش با Swip کردن را می‌داد، دقیقا مانند آیفون. همچنین از صفحه قفل کاربران می‌توانستند حالت بی‌صدا کردن آن را تغییر دهند.
اندروید نسخه 2.2 که به Froyo معروف است در سال 2010 معرفی و منتشر شد. اولین گوشی که به‌روزرسانی اندروید نسخه Froyo را دریافت کرد Nexus بود. پس در آن زمان داشتن گوشی Nexus one مزیت بزرگی محسوب می‌شد. نسخه Froyo بیشتر تصمیم به اصلاح تجربه اندروید داشت، که به جای سه صفحه اصلی، پنج صفحه ارائه داد و برنامه گالری که دوباره طراحی شده بود را نشان داد. اما باز هم متاسفانه برخی از پیشرفت‌ها مورد توجه قرار نگرفت. برای مثال Froyo اولین نسخه اندروید بود که از نقطه اتصال پشتیبانی می‌کرد. همچنین بالاخره کاربران می‌توانستند گوشی را با pin قفل کنند؛ این مورد برای کسانی که قفل با pattern را دوست نداشتند بسیار عالی و کاربردی بود.
این نسخه اندروید نیز در سال 2010 معرفی شد. برنامه‌ای که برای گوشی Nexus، گوگل در نظر گرفته بود سرانجام به آن اختصاص داد و با انتشار نسخه Gingerbread آن را تایید کرد. گوگل Nexus S ساخته شده سامسونگ را برای این نسخه انتخاب کرد. این گوشی برگرفته از Galaxy S موفق سامسونگ بود. Gingerbread یکی از اصلاحات بزرگ اندروید بود و ما شاهد طراحی مجدد صفحه اصلی و ابزارک‌های موجود بودیم. اندروید نسخه Gingerbread یک کیبورد بهبود یافته ارائه داد، که رنگ‌بندی جدید برای کلیدها ارائه می‌داد. همچنین پشتیبانی از multitouch را نیز بهبود می‌بخشد که به کاربران این امکان را می‌دهد تا چندین کلید را برای دسترسی به یک کیبورد ثانویه فشار دهند. این نسخه اندروید از دیگر ویژگی‌های جذابی که داشت پشتیبانی از دوربین جلویی بود.
نسخه اندروید 3.0 که با نام Honeycomb معرفی شد در سال 2011 ارائه شده است. این نسخه برخلاف نسخه‌های قبلی اندروید هدف اصلی آن تبلت‌ها بود که این موضوع بسیار جلب توجه می‌کرد. اولین بار اندروید 3.0 در دستگاه موتورولا به نمایش گذاشته شد که باعث بزرگنمایی آن شد.
Honeycomb چند نکته طراحی را در مورد آنچه در نسخه‌های اندروید در آینده ظاهر می‌شود ارائه داد. به عنوان مثال گوگل به جای اینکه در سیستم عامل از رنگ کلاسیک سبز استفاده کند از رنگ آبی استفاده کرد. برای ابزارک‌ها پیش نمایش ارائه داد این در حالی بود که شما نمی‌توانستید ببینید این ابزارک‌ها چگونه به نظر می‌رسند.
بزرگ‌ترین حرکت در Honeycomb این بود که نیاز به دکمه فیزیکی برطرف شده بود. در عوض دکمه‌های خانه، بازگشت و منو همه به عنوان دکمه‌های مجازی در نرم‌افزار قرار داده شده بود.
نسخه اندروید 4.0 ملقب به Ice Cream Sandwich در سال 2011 معرفی شد. این نسخه از اندروید بسیاری از ویژگی‌های Honeycomb را به گوشی‌های هوشمند آورده بود. به عنوان مثال، دکمه‌های مجازی که قبلا ذکر شد را ارائه داد، همچنین از رابطی با هایلایت آبی استفاده کرده است. سایر ویژگی‌های کوچک دیگر مانند باز کردن قفل گوشی با چهره، تحلیل داده استفاده شده و برنامه‌های جدید برای ایمیل و تقویم نیز در این به‌روزرسانی گنجانده شده است.
نسخه اندروید 4.1 در سال 2012 معرفی شد. با معرفی نسخه اندروید Jelly Bean دوران جدیدی برای سیستم عامل شروع شد. شاید در ظاهر متوجه تغییرات اساسی در این نسخه اندروید نشوید و نیاز باشد کمی در آن عمیق‌تر شوید تا تغییرات اساسی و مهم را مشاهده کنید. مهم‌ترین مورد آن Google now بود که با swip کردن در صفحه اصلی قابل دسترس بود و اطلاعاتی مانند رویدادهای تقویم، ایمیل و گزارش‌های هواشناسی را در یک صفحه دردسترس قرار می‌داد. به غیر از Google now، ویژگی‌های مهم دیگری نیز در Jelly Bean وجود داشت، مانند Project Butter که با هدف بهبود عملکرد لمسی اندروید با سه برابر کردن بافر گرافیک انجام شد. فونت جدید، اعلان‌های قابل Expand، انعطاف‌پذیری بیشتر ابزارک‌ها و ویژگی‌های دیگری نیز در این نسخه اضافه شده بود، که آن را به یکی از بزرگ‌ترین بروزرسانی‌ها تاکنون تبدیل کرده است.
این نسخه اندروید در سال 2013 معرفی شد و این رونمایی همزمان با رونمایی از Nexus5 است. ویژگی‌های بسیار عالی در نسخه KitKat ارائه شد که یکی از بزرگ‌ترین تغییرات را در حوضه زیبایی و مدرن‌سازی اندروید تا به امروز داشته است. رنگ‌های آبی در نسخه‌های Ice Cream Sandwich و Jelly Bean با رنگ سفید جایگزین شد. موارد جدیدی مانند جستجوی دستور Ok Google اضافه شده بود که به کاربر اجازه می‌داد در هر زمان به Google Now دسترسی پیدا کند. شمارگیر جدید تلفن، برنامه‌های تمام صفحه و برنامه جدید Hangout که پشتیبانی از SMS را همراه با بستر پیام‌رسانی Hangout ارائه می‌دهد.
این نسخه اندروید در سال 2014 معرفی شد و به نام Lollipop معروف بود. کمتر از یک ماه بعد، یعنی از دسامبر اولین تلفن‌ها، یعنی سری Nexus و موتورولا به نسخه جدید اندروید به‌روزرسانی شدند. همزمان با معرفی اندروید 5، گوشی Nexus 6 ساخت موتورولا و تبلت Nexus 9 ساخت HTC نیز معرفی شدند.
اندروید نسخه 6.0 ملقب به Marshmallow در سال 2015 معرفی و رونمایی شد. گوگل یک هفته پس از معرفی Nexusهای جدید در تاریخ 7مهر 94، نسخه نهایی از اندروید 6 را با نام Marshmallow معرفی کرد. این نسخه از سیستم عامل در ظاهر تغییرات زیادی نسبت به اندروید 5.0 نکرده است اما تغییرات جزئی در راستای هوشمندتر شدن داشته است. مثلا بعضی از مهم‌ترین آن‌ها، تغییرات عمودی شدن اسکرول در اپ دراور و اضافه شدن Favorite tray است. اضافه شدن ویژگی جدید Google now on tap به شما اجازه می‌دهد با انتخاب یک لغت یا عبارت و فشار و نگه داشتن انگشت بر روی دکمه Home بدون نیاز به خروج از برنامه بتوانید لغت یا عبارت مورد نظرتان را جستجو کنید.
نسخه اندروید 7.0 با نام Nougat در سال 2016 عرضه شد. این نسخه از سیستم عامل در ظاهر تفاوت چندانی با نسخه‌ی پیشین خود ندارد، اما تغییرات نرم افزاری قابل توجهی در آن ایجاد شده است. مهم‌ترین این تغییرات شامل: چند وظیفگی بهتر، گوگل بالاخره قابلیت پشتیبانی از Split-Screen را با بروزرسانی اندروید Nougat به سیستم عامل محبوب خود اضافه کرد. اضافه کردن اعلان‌ها، گوگل در کنار چندوظیفگی بخش اعلان‌ها را نیز در اندروید Nougat مورد بازنگری قرار داده و تغییراتی را به رابط آن اعمال کرده است. ایجاد منوی تنظیمات جدید و همچنین ایجاد تغییرات جزئی مانند امکان محدودسازی فعالیت اپلیکیشن‌ها، نرم افزار دوربین نیز تغییراتی را به خود دیده است. اکنون در محیط دوربین، با پیچاندن گوشی مانند یک پیچ‌گوشتی، می‌توانید بین دوربین جلو و عقب سوئیچ کنید.
این نسخه اندروید در سال 2017 رونمایی و عرضه شد. اندروید Oreo به عنوان آخرین نسخه از سیستم عامل محبوب و موفق اندروید از ماه‌ها پیش میزبان گجت‌های مبتنی بر این سیستم عامل بوده است. این نسخه از اندروید پس از نمایش‌های اولیه و ارائه نسخه پیش نمایش در اواخر مرداد سال 96 به صورت عمومی منتشر شد. این نسخه اندروید نیز شاید در نگاه اول چندان تفاوتی با نسخه قبلی نداشته باشد. اما با این حال شاهد تغییرات کوچک و بزرگ روی نسخه پیشین آن هستیم. این نسخه با ویژگی‌های جدیدی مانند کانال‌های اعلان‌ها و تصویر در تصویر منتشر شده است.
این نسخه اندروید در سال 2018 از آن رونمایی شد. گوگل در جریان رویداد Google I/O 2018 برای توسعه‌دهندگان، نسخه جدیدی از سیستم عامل خود را با نام Android P معرفی کرد؛ نسخه‌ای که بعدها به صورت رسمی Android 9 Pie نام گرفت. برخی از ویژگی‌های آن شامل: ناوبری مبتنی بر ژست‌های حرکتی، تندرستی دیجیتال، هوشمندی اندرویدی است.
سرانجام رسیدیم به اندروید 10 طی این چند سال اندروید در نسخه‌های متفاوت خود تغییرات کاربردی و متفاوتی را ایجاد کرده است. این تغییرات در Android 10 نیز بسیار به چشم می‌آید. اول از همه اینکه اندروید 10 در سال 2019 رونمایی و عرضه شده است. اندروید 10 یک تغییر برای گوگل به حساب می‌آید. همانطور که متوجه شدید در این نسخه دیگر خبری از یک اسم سرگرم‌کننده و جالب در ادامه نسخه اندروید نیامده است. همراه با عرضه جدیدترین نسخه اندروید، Google همچنین از تغییر نام سیستم عامل خبر داد و طرح نام‌گذاری را کنار گذاشت و تصمیم گرفت تنها به شماره نسخه‌ها اکتفا کند. همچنین گوگل یک آرم جدید برای اندروید و یک طرح رنگی تازه را اعلام کرد.
در این مقاله همانطور که مشاهده کردید سیر تکاملی نسخه‌های مختلف اندروید 1 تا اندروید 10 را مورد بررسی قرار دادیم و سرگذشت هر کدام از نسخه‌ها را برای شما شرح دادیم. البته اندروید هنوز هم به‌رزورسانی‌های جدید خود را اعلام و رونمایی می‌کند و روز به روز در این مورد قوی‌تر ظاهر می‌شود. امیدواریم مطالب این مقاله برای شما دوستداران سیستم عامل اندروید مفید واقع شده باشد و نهایت استفاده را برده باشید. اگر شما نیز در این مورد اطلاعات جذابی دارید می‌توانید آن را با کاربران تکنولایف به اشتراک بگذارید.
بررسی گوشی سامسونگ اس ۲۴ اولترا به همراه تست گیمینگ و کیفیت دوربین ها
رضا
هنوز به نتیجه نهائی خوبی نرسیده ام