فهرست مطالب
تشخیص طلای اصل از بدل مهارتی است که قدمت آن به هزاران سال پیش باز می‌گردد. حتی در یونان باستان دانشمندان بزرگی مانند ارشمیدس با چالش تشخیص خلوص طلا روبرو بودند. داستان معروف ارشمیدس و تاج پادشاه نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با استفاده از اصول علمی تقلب در ساخت اشیاء گرانبها را فاش کرد. ارشمیدس با کشف قانون چگالی و اندازه‌گیری حجم آب جابجا شده توانست ثابت کند که تاج پادشاه از طلای خالص ساخته نشده است. امروزه روش‌های متنوعی برای تشخیص طلا از مس و سایر فلزات مشابه وجود دارد. این روش‌ها از نصب برنامه طلایاب تا تست‌های ساده خانگی و آزمایش‌های پیچیده آزمایشگاهی را شامل می‌شوند. هدف این مقاله آموزش روش‌های کاربردی و در دسترس برای تشخیص طلا از مس است تا شما بتوانید با اطمینان بیشتری خرید کنید و از سرمایه خود محافظت کنید.
اولین و ساده‌ترین روشی که برای تشخیص مس از طلا می‌توان به کار برد، توجه به ظاهر این فلزات است. این روش به شناخت دقیق از ظاهر هر دو فلز بستگی دارد و به صورت کامل دقیق نیست، چرا که اولا نمی‌توانید همه اجزای یک تکه طلا را بررسی کنید و ثانیا کلاهبرداران هم با این روش‌ها آشنا هستند و ممکن است مس را به گونه‌ای دستکاری کنند که برای افراد عادی قابل شناسایی نباشد. برای تشخص طلا از مس به کمک بررسی ظاهری لازم است که به جزئیات زیر دقت داشته باشید:
رنگ: طلای خالص دارای رنگ زرد غنی و مشخص است. در مقابل مس دارای ته رنگ قرمز مایل به قهوه‌ای است. اگرچه ممکن است در نگاه اول تشخیص این تفاوت ظریف دشوار باشد؛ اما در نور مناسب و با کمی دقت به ویژه در قسمت‌هایی که ممکن است روکش طلا نازک‌تر شده یا ساییدگی داشته باشد می‌توان تفاوت‌های رنگ را مشاهده کرد.
درخشندگی: طلای اصل درخشندگی گرم و طبیعی دارد، در حالیکه مس پرداخت شده نیز می‌تواند براق باشد، اما درخشندگی آن سطحی‌تر و جیغ‌تر است. در مقایسه نزدیک براقیت مس کم‌عمق‌تر به نظر می‌رسد.
تغییر رنگ: طلای خالص با هوا و رطوبت واکنش نمی‌دهد و تغییر رنگ نمی‌دهد. در حالیکه مس به مرور زمان اکسید شده و لایه‌ای سبز رنگ به نام زنگار روی آن تشکیل می‌شود. مشاهده هرگونه تغییر رنگ، به ویژه رنگ سبز نشانه‌ی قوی وجود مس است. در نظر داشته باشید که تغییر رنگ پس از مدتی رخ خواهد داد و در هنگام خرید انگشتر طلا یا هر قطعه دیگری نمی‌توان روی آن برای تشخیص مس از طلا حساب باز کرد.
نشانه‌های حک شده: طلای اصل چه به صورت آب شده باشد و چه به صورت طلای زینتی دارای نشانه‌هایی است که عیار و سازنده آن را مشخص خواهد کرد. در نظر داشته باشید که وجود نشانه‌های حک شده به معنای اصل بودن طلا نیست، چرا که اجناس تقلبی هم ممکن است دارای نشانه‌ها باشند؛ اما عدم وجود آن بدون شک نشان از عدم اصالت طلا دارد. با توجه به سختی‌هایی که در این روش‌ها وجود دارد، شاید بهترین راه، خرید اینترنتی انواع زیورآلات طلا از فروشگاه‌های معتبر، یا مراجعه به طلافروشی‌های شناخته‌شده‌ای که از اصالت محصولاتشان مطمئن هستید باشد تا در صورت بروز هر گونه تقلب به راحتی بتوانید از سایت یا فرد مذکور شکایت کنید. البته مطالعه سایر روش های تشخیص طلا از مس هم خالی از لطف نیست و می‌تواند به کاهش امکان کلاهبرداری کمک کند.
اگر داستان فریاد معروف یافتم یافتم یافتم ارشمیدس در رابطه با تقلب جواهرساز پادشاه را شنیده باشید، بدون شک با کاربرد وزن و چگالی در تشخیص طلا از مس و برنج آشنا هستید. در این روش باید چگالی طلای خود را اندازه‌گیری کرده و آن را با طلای هم وزن آن مقایسه کنید. در صورتی که چگالی آن‌ها یکسان باشد، به احتمال زیاد طلای شما اصل است و در صورتی که چگالی آن‌ها یکسان نباشد، ناخالصی در طلای شما وجود دارد. راه تشخیص طلا از مس و برنج با توجه به وزن و چگالی تا حد زیادی دقیق و درست است؛ اما کمی پیچیده است محاسبه چگالی آن کمی سخت است. از طرفی دیگر محاسبه چگالی قطعات کوچک و کم وزن طلا کمی سخت است و بیشتر برای سرویس طلا و محصولات بزرگ می‌توان از آن استفاده کرد.
ضربه آرام به یک قطعه طلای خالص به ویژه سکه‌ها یا شمش‌های طلا می‌تواند صدایی بلند، کشیده و زنگ‌دار تولید کند. این ویژگی ناشی از چگالی و خاصیت ارتجاعی طلا است. در مقابل ضربه به یک قطعه مس صدای کوتاه‌تر و بم‌تری ایجاد می‌کند. با این حال صدای تولید شده می‌تواند تحت تاثیر شکل و اندازه قطعه نیز قرار بگیرد، برای نمونه تشخیص طلای سفید به کمک صدا کمی متفاوت از طلای زرد است و برای این کار باید از قبل نمونه صدای انواع طلا را شنیده باشید؛ همچنین نحوه تشخیص طلا از مس به کمک صدا نیاز به محیطی آرام دارد که در آن بتوانید صدا را به خوبی بشنوید و تداخل صدایی ایجاد نشود. این روش هم کاملا دقیق نیست و ممکن است با خطاهایی همراه باشد.
راه تشخیص طلا از مس به کمک تست سرامیک بسیار ساده است و برای این کار کافی است قطعه مورد نظر را به آرامی روی یک سطح سخت مانند سرامیک بدون لعاب بکشید. طلای نسبتا نرم باید ردی زرد رنگ از خود به جای بگذارد، در حالی که مس ممکن است ردی با رنگ متفاوت ایجاد کند یا حتی به سطح سرامیک آسیب برساند.
هشدار مهم: این تست می‌تواند به قطعه مورد نظر آسیب برساند و فقط باید به عنوان آخرین راه حل و با احتیاط فراوان ترجیحا در یک قسمت غیر قابل مشاهده از قطعه انجام شود. به دلیل خطر آسیب دیدگی این روش برای قطعات ارزشمند توصیه نمی‌شود.
استفاده از سرکه برای تشخیص خانگی طلا از مس بسیار ساده و کاربردی است. در این روش باید ظرفی را از سرکه پر کنید و جواهرات خود را داخل آن بیندازید و به مدت 20 الی 30 دقیقه آن را به حال خود رها کنید. در صورتی که قطعه تغییر رنگ داده باشد، به احتمال زیاد بخشی از آن را مس تشکیل داده است، در غیر اینصورت به احتمال زیاد طلای شما اصل است و نیازی نیست نگران باشید. در نظر داشته باشید که این روش هم به صورت کامل دقیق نیست و زمان پاسخ آن ممکن است طولانی‌تر از چیزی باشد که انتظارش را دارید.
اگر به برندگان طلای المپیک دقت کرده باشید، بسیاری از آن‌ها طلا را گاز می‌گیرند که به طور نمادین اشاره‌ای است به طلا بودن مدال آن‌ها. این موضوع نشان می‌دهد که در زمان‌های قدیم برای اطمینان از اصالت سکه یا یک تکه طلا آن را زیر دندان می‌گذاشتند و در صورتی که جای دندان روی طلا باقی می‌ماند به اصالت آن پی می‌بردند. استفاده از روش گاز زدن بیشتر به عنوان راهی برای تشخیص سکه طلا از مس کاربرد دارد. البته باید اشاره کنیم که مس هم یک فلز نرم است و گاز زدن آن ممکن است اثراتی مثل گاز زدن طلا به جای بگذارد و نمی‌توان از آن به عنوان دقیق‌ترین طریقه تشخیص طلا از مس نام برد.
وایتکس یا مایع سفید کننده محصولی است که در خانه همه ما پیدا می‌شود و به راحتی می‌توان از آن برای تشخیص دادن طلا از مس استفاده کرد. در این روش کافی است چند قطره وایتکس را با احتیاط روی طلا بچکانید، در صورتی که طلا خالص باشد با وایتکس کمترین واکنش را نشان خواهد داد و در صورتی که عیار آن کمتر از 24 باشد، ممکن است به یکی از رنگ‌های قرمز، سبز یا قهوه‌ای در بیاید. در حالی که مس فورا با وایتکس واکنش نشان داده و به رنگ سیاه در خواهد آمد.
هشدار: وایتکس یا مایع سفید کننده یک ماده خطرناک است که تماس آن با پوست یا تنفس بخار آن ممکن است آسیب‌های جدی به شما وارد کند، به همین دلیل توصیه می‌شود تا جای ممکن سراغ این روش نروید و در صورت تست این روش، حتما نکات ایمنی را رعایت کنید.
استفاده از سنگ محک مطمئن‌ترین روش برای تشخیص طلای اصل از بدل است. در این روش ابتدا چند بار قطعه طلای خود را روی سنگ محک بکشید به طوری که ردی از آن روی سنگ به جای بماند. سپس چند قطره تیزآب را به آن اضافه کنید. در صورتی که طلا اصل باشد، هیچ تغییری در رنگ آن ایجاد نخواهد شد و در صورتی که از مس یا سایر فلزات استفاده شده باشد رنگ آن از بین خواهد رفت. این روش بسیار کاربردی است و علاوه بر تشخیص طلا و مس در تفکیک طلا از سایر فلزات هم به شما کمک خواهد کرد.
طرز تشخیص طلا از مس به کمک روش‌های خانگی خیلی دقیق از آب در نخواهد آمد و روش‌های مورد استفاده در طلافروشی‌ها از اطمینان بیشتری برخوردار است. به همین دلیل توصیه می‌شود که به جای گشتن دنبال روش‌های تشخیص طلا با مس، دنبال یک فروشنده مطمئن و باانصاف باشید. با این کار دیگر خیالتان بابت کلاهبرداری تخت خواهد بود می‌توانید انرژی خود را روی سایر امور متمرکز کنید.
در این مطلب به بررسی اقتصادی ترین گوشی سامسونگ در سال ۲۰۲۴ می پردازیم
